Một số giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty CP Vận tải và Dịch vụ đường sông Sơn La
1. Đặt vấn đề
Để xây dựng và phát triển một nền kinh tế sản xuất nhiều thành phần theo cơ chế thị trường, tiền lương và các khoản trích theo lương thực sự phải làm được chức năng là đòn bảy kinh tế, phải trở thành động lực chính thức thúc đẩy tăng năng suất lao động, hiệu quả công việc. Mỗi hình thức trả lương đều có ưu, nhược điểm riêng tuỳ từng ngành kinh tế, từng doanh nghiệp chọn cho mình một hình thức phù hợp nhất đảm bảo nguyên tắc phân phối theo lao động, tổng hoà giữa các lợi ích: Nhà nước, doanh nghiệp và người lao động.
Công tác kế toán lao động tiền lương và các khoản trích theo lương được tổ chức tốt sẽ góp phần quản lý chặt chẽ, thúc đẩy việc chấp hành tốt các chủ trương chính sách của đảng và nhà nước về chế độ lao động, đảm bảo tính toán phân bổ đúng đắn, chính xác các khoản tiền lương và các khoản trích theo lương nhằm hạ thấp giá thành sản phẩm tăng thu nhập cho người lao động và tăng lợi nhuận cho công ty để công ty ngày càng lớn mạnh hơn. Công ty cổ phần Vận tải và Dịch vụ Đường sông Sơn La có trụ sở chính số 524 Trần Đăng Ninh, phường Quyết Tâm, Thành phố Sơn La. Là một Doanh ngiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng và vận tải ngoài ra doanh nghiệp còn hoạt động trong các lĩnh vực khác như. Xây dựng cơ sở hạ tầng, san lấp mặt bằng, tư vấn thiết kế, giám sát các công trình đang thi công. Với số lượng công việc nhiều doanh nghiệp cần đến một đội ngũ công nhân viên giúp Công ty hoạt động kinh doanh có hiệu quả.
2. Đánh giá kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty cổ phần Vận tải và Dịch vụ Đường sông Sơn La
- Ưu điểm:
* Về công tác kế toán nói chung
Công ty luôn đảm bảo thực hiện tốt các nguyên tắc, các quy định theo đúng chế độ và chuẩn mực kế toán do Nhà nước quy định. Bộ máy kế toán gọn nhẹ làm việc khá nhịp nhàng; có sự phân công, phân nhiệm rõ ràng và khoa học giúp cho quá trình luân chuyển chứng từ dễ dàng, kịp thời cho việc xử lý và đối chiếu số liệu.
Công ty sử dụng các mẫu chứng từ, báo cáo và hệ thống tài khoản theo đúng quy định của Nhà nước.
Đội ngũ kế toán nhiệt tình với công việc có năng lực, kinh nghiệm.
Công ty áp dụng hình thức kế toán Nhật ký chung, các nghiệp vụ kinh tế phát sinh được ghi và Nhật ký chung theo trình tự thời gian diễn ra.Với hình thức kế toán này, các số liệu kế toán được nhâp vào sổ thường xuyên, liên tục, kịp thời nên sẽ không phát sinh nhầm lẫn hoặc bị lạc mất chứng từ.
* Về công tác kế toán tiền lương tại công ty
Công ty cổ phần Vận tải và Dịch vụ Đường sông Sơn La áp dụng phương pháp tính và trả lương theo sản phẩm cho công nhân trực tiếp, phân bổ quỹ lương thông qua hình thức khoán phương pháp này đã thúc đẩy công nhân viên trong Công ty hăng hái làm việc, tăng năng suất lao động, tăng chất lượng công việc, từ đó làm cho hiệu quả công việc tăng cao.
Công ty đã xây dựng được kế hoạch tiền lương rất cụ thể, chi tiết cho từng đối tượng ngay từ đầu năm, dễ dàng quản lý và lên kế hoạch cho cả quá trình sản xuất kinh doanh.
Việc trích lập BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ ở Công ty được thực hiện theo nguyên tắc “trích đúng, trích đủ”, luôn tuân thủ theo hợp đồng lao động đã ký và theo quy định của Nhà nước giúp cho người lao động luôn an tâm tin tưởng hoàn thành công việc.
Việc theo dõi BHXH, BHYT, BHTN giúp cho công nhân viên trong Công ty thực sự tin tưởng vào sự quan tâm của công ty đến sức khỏe của người lao động của bản thân và gia đình họ, trích lập các quỹ đảm bảo cho nhu cầu khuyến khích sản xuất, thể hiện sự quan tâm của nhà nước đối với hiện tại và tương lai của người lao động.
- Tồn tại và hạn chế
Trong quá trình hoạt động, mỗi doanh nghiệp đều có những đặc điểm riêng biệt. Công ty cổ phần Vận tải và Dịch vụ Đường sông Sơn La còn tồn tại một số hạn chế sau đây.
Thứ nhất: Do bộ máy kế toán được tổ chức theo mô hình kế toán tập trung cho nên tất cả mọi công việc như lập chứng từ, tiếp nhận chứng từ, ghi sổ, hạch toán ban đầu đến lập báo cáo tài chính đều được thực hiện tại phòng kế toán tài chính của Công ty. Khối lượng công việc nhiều như vậy đối với nhân viên kế toán đôi khi tạo ra áp lực rất lớn có thể dẫn đến những sai sót trong quá trình hạch toán.
Thứ hai: Về hình thức trả lương theo thời gian mà Công ty áp dụng đối với bộ phận lao động văn phòng chưa đánh giá đúng về chất lượng công việc người lao động. Tham gia và tập sự không công bằng giữa các lao động có tính chất công việc khác nhau. Hình thức này chỉ có thể biết được người lao động làm việc trong thời gian là bao lâu mà không biết được họ làm việc có đạt chất lượng công việc hay không. Cho nên hình thức trả lương này tuy đơn giản, dễ dàng đối với công việc hạch toán nhưng chưa thực sự hiệu quả đối với mong muốn của Công ty. Hình thức này làm cho người lao động không nâng cao được tinh thần trách nhiệm đối với công việc được giao và không có tinh thần sử dụng tiết kiệm có hiệu quả đối với thời gian lao tiền lương và các khoản trích theo lương.
Thứ ba: Công tác chấm công vẫn còn rất nhiều bất cập. Như hiện nay, việc chấm công tại các bộ phận lao động sau đó mới được gửi đến phòng kế toán để làm căn cứ tính lương cho từng lao động. Tuy nhiên điều này có thể dẫn tới sự thiếu chính xác trong việc đánh giá ngày công cho người lao động, có người đi sớm, đi muộn, nghỉ nửa ngày vẫn tính là đi làm một ngày công, có thể do mối quan hệ giữa người nghỉ và người chấm công mà có sự gian lận. Điều này có thể dẫn tới sự không công bằng và chính xác khi lấy bảng chấm công làm căn cứ tính lương cho người lao động.
Thứ tư: Công ty còn chưa xây dựng được chế độ khen thưởng để động viên đối với những tập thể, cá nhân có thành tích tốt trong lao động sản xuất. Đây là một thiếu sót của Công ty trong việc quan tâm đến quyền lợi của người lao động, Công ty cần phải nhanh chóng khắc phục.
Thứ năm: Bộ phận lao động trực tiếp trong Công ty chưa thực hiện các quyền, nghĩa vụ BHXH do còn băn khoăn, lo lắng nên Công ty cần phải thuyết phục, giải thích quyền được hưởng và nghĩa vụ phải làm cũng như ý nghĩa của việc tham gia BHXH đối với toàn bộ lao động trong xã hội, để người lao động hiểu rõ và tình nguyện tham gia BHXH.
3. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện kế toàn tiền lương và các khoản trích theo lương tại Công ty cổ phần Vận tải và Dịch vụ Đường sông Sơn La
Thứ nhất: Để tránh tình trạng sai sót, nhầm lẫn cũng như có sự gian lận trong hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh do các kế toán phải kiêm nhiệm nhiều mảng khác nhau, Công ty nên tuyển thêm kế toán có năng lực, trình độ và có tinh thần trách nhiệm đối với công việc nhằm giảm bớt áp lực công việc cho các thành viên khác trong phòng kế toán, giúp cho công việc kế toán được diễn ra suôn sẻ và giúp Công ty tránh được những tiêu cực có thể xảy ra.
Thứ hai: Cần phải áp dụng hình thức trả lương theo thời gian đối với tất cả lao động trong Công ty. Và để tránh các hạn chế của hình thức trả lương này, Công ty cần phải kết hợp giữa việc theo dõi công việc về mặt số lượng với việc đốc thúc, kiểm tra tiến trình, chất lượng công việc thường xuyên đối với người lao động, đảm bảo tiến độ công việc theo kế hoạch cũng như đảm bảo việc trả lương được thực hiện công bằng công bằng, tương xứng với công sức người lao động bỏ ra.
Thứ ba: Công tác chấm công cũng còn rất nhiều bất cập như đã nêu ở trên, Công ty nên chọn người chấm công đáng tin cậy và có tinh thần trách nhiệm để không xảy ra gian lận do các mối quan hệ.
Thứ tư: Để nâng cao tinh thần trách nhiệm và sự nhiệt tình của người lao động đối với công việc cũng như thể hiện sự quan tâm đối với cuộc sống của người lao động, Công ty cần phải xây dựng một quy chế khen thưởng công bằng, công khai sao cho người lao động cảm thấy công sức của mình bỏ ra được trả giá xứng đáng và được công nhận. Điều này rất tốt cho Công ty vì Công ty sẽ có một đội ngũ lao động trung thành, nhiệt huyết với Công ty.
Thứ năm: Để nâng cao tinh thần trách nhiệm và sự nhiệt tình của người lao động đối với công việc cũng như thể hiện sự quan tâm đối với cuộc sống của người lao động, Công ty cần phải xây dựng một quy chế khen thưởng công bằng, công khai sao cho người lao động cảm thấy công sức của mình bỏ ra được công nhận. Điều này rất tốt cho Công ty sẽ có một đội ngũ lao động trung thành, nhiệt huyết với Công ty
Tuỳ vào tính chất, khối lượng, chất lượng công việc hoàn thành của từng cá nhân, tập thể mà Công ty nên đưa ra các quyết định khen thưởng phù hợp để kịp thời động viên người lao động.
Đồng thời cũng phải đưa ra các mức phạt khi người lao động mắc sai phạm Điều này sẽ làm cho người lao động cẩn thận hơn, có trách nhiệm hơn trong công việc của mình.
4. Kết luận
Công tác kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương được tổ chức tốt sẽ góp phần quản lí chặt chẽ, thúc đẩy thực hiện tốt các chủ trương chích sách cưa Đảng và Nhà nước về chế độ lao động, đảm bảo tính toán và phân bổ đúng đắn, chính xác các khoản “tiền lương và các khoản trích theo lương” nhằm hạ thấp giá thành sản phẩm, tăng thu nhập cho người lao động và tăng lợi nhuận cho Công ty. Để góp phần giúp kế toán thực hiện tốt chức năng quản lý tốt kế toán phải biết kết hợp mô hình hạch toán dựa trên cơ sở kết hợp với thực trạng của Công ty để đưa ra phương thức quản lý tốt nhất.
Công ty cần nâng cao hiệu quả quản lý lao động, tiền lương vừa nhằm đảm bảo tiết kiệm chi phí nhân công cho Công ty, khuyền khích lao động làm việc có hiệu quả hơn, có trách nhiệm hơn và cũng nhằm đảm bảo lợi ích vật chất, lợi ích tình thần của người lao động.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ tài chính (2006), Chế độ kế toán doanh nghiệp, hướng dẫn lập chứng từ kế toán, hướng dẫn ghi sổ kế toán, Nhà xuất bản tài chính.
2. Bộ tài chính (2006), Luật kế toán và hệ thống văn bản hướng dẫn thực hiện, Nhà xuất bản tài chiính.
3. Bộ tài chính (2006), Tăng lương tối thiểu quy định mới của Luật BHXH và chế độ chính sách mới về tiền lương, trợ cấp, BHXH, Nhà xuất bản thống kê.
4. GS.TS. Đặng thị Loan (2009), Giáo trình Kế toán tài chính trong các doanh nghiệp, Nhà xuất bản Đại học kinh tế Quốc dân.
5. Luật BHXH số 17/2006/QH11 ngày 12/07/2006 của Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
6. Quyết định số 15/2006/QĐ – BTC ngày 20 tháng 03 năm 2006 của Bộ trưởng Bộ tài chính
7. Nghị định 182/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của chính phủ quy định về mức lương tối thiểu vùng
Phan Thu Hà
Lớp K52 ĐH Kế toán A