Giải pháp tăng cường thực tế, thực tập cho sinh viên ngành kế toán tại đơn vị sử dụng lao động
Giải pháp tăng cường thực tế, thực tập cho sinh viên ngành kế toán tại đơn vị sử dụng lao động
Vũ Thị Sen
Kính thưa Đoàn chủ tịch và các đồng chí tham dự Hội nghị!
Căn cứ vào định hướng sửa đổi chương trình đào tạo đối với các ngành của khoa Kinh tế nói chung, ngành Kế toán nói riêng theo hướng “tăng cường thực tế, thực tập cho sinh viên tại đơn vị sử dụng lao động”. Vấn đề này đã nhận được sự ủng hộ rất cao của các cựu sinh viên, người sử dụng lao động trong buổi Hội thảo chỉnh sửa chương trình đào tạo của Khoa Kinh tế vừa qua. Điều này cho thấy định hướng trên đây được được đưa ra trên cơ sở yêu cầu thực tiễn đối với chương trình đào tạo hiện nay.
Đối với ngành Kế toán, vấn đề đặt ra là: Giải pháp nào để thực hiện tăng cường thực tế, thực tập cho sinh viên ngành kế toán tại đơn vị sử dụng lao động? theo chủ trương trên và để hiện thực hóa một trong các mục tiêu của chương trình đào tạo ngành kế toán được sửa đổi hiện nay là “tăng cường kĩ năng nghề nghiệp từ thực tế, thực hành cho người học”. Do đó, đứng trên góc độ Bộ môn kế toán, Tôi xin được đề xuất một số giải pháp sau:
Thứ nhất, Về chương trình đạo tạo: Bộ môn Kế toán đã thực hiện chỉ đạo của Khoa và Nhà trường trong chủ chương sửa đổi chương trình đào tạo ngành kế toán áp dụng từ K59 trở đi với sự tăng cường khối lượng học phần thực tế, thực hành tại đơn vị sử dụng lao động từ 1 học phần thực tập chuyên môn cuối khóa với 5 tín chỉ trước đây trong chương trình thành 5 học phần tương đương với 18 tín chỉ trong chương trình được sửa đổi hiện nay. Ngoài ra, không chỉ các học phần tại các đơn vị sử dụng lao động, mà trong tất cả các học phần chuyên ngành kế toán giảng dạy trên lớp, việc chỉnh sửa đề cương chi tiết đã tiếp tục thực hiện chỉ đạo trên thông qua việc tăng cường các kĩ năng nghề nghiệp cho người học từ thực tế nghề nghiệp vào từng học phần giảng dạy trên lớp ở mức cao nhất có thể.
Thứ hai, cần tăng cường thiết lập các mối quan hệ hợp tác với các đơn vị sử dụng lao động để phối hợp thực hiện được đưa sinh viên đến đơn vị thực tập. Do đó, Khoa Kinh tế và Bộ môn Kế toán cần xây dựng kế hoạch tìm và đặt quan hệ hợp tác với các đơn vị sử dụng lao động sẵn sàng tiếp nhận sinh viên đến đơn vị thực tập tại bộ phận, công việc của phòng kế toán để sinh viên có cơ hội tiếp cận thực tế, thực hành nghề nghiệp tại các đơn vị này. Để thực hiện được giải pháp này, cần sự cho phép và tham gia từ phía nhà trường với tư cách ký kết hợp đồng hợp tác giữa Trường Đại học Tây Bắc (trong đó giao trực tiếp thực hiện phối hợp, hợp tác là Khoa Kinh tế) với các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn các tỉnh vùng Tây Bắc.
Tuy nhiên, giải pháp này đối với các ngành Quản trị kinh doanh, Tài chính ngân hàng, Du lịch trong khoa thì thuận lợi hơn (chẳng hạn như, trong buổi Hội thảo về chỉnh sửa chương trình đạo tạo của khoa Kinh tế vừa qua, một số đơn vị sử dụng lao động như Vietel, Mobiphone, Bảo hiểm BIC… sẵn sàng tiếp nhận sinh viên đến đơn vị thực tập trong khâu bán hàng, tiếp thị sản phẩm, mở rộng thị trường…), nhưng đối với ngành kế toán để thực hiện rộng rãi cho mọi sinh viên đều có khả năng tiếp cận được thực hành, thực tế liên quan đến công việc kế toán tại các đơn vị là rất khó khăn do yêu cầu tính bảo mật thông tin. Vì vậy, chỉ có thể thực hiện đối với một nhóm sinh viên thông qua mối quan hệ chặt chẽ giữa các đơn vị sử dụng lao động với Trường Đại học Tây Bắc hoặc thông qua các mối quan hệ cá nhân của người học tự liên hệ được đơn vị thực tập. Trong HN hôm nay, tôi rất muốn trao đổi giải pháp này với các đồng chí để nhận thêm ý kiến nhằm đưa ra giải pháp phù hợp có khả năng vận dụng thực tiễn một cách tốt nhất.
Thứ ba, Về phía giảng viên: Cần tăng cường tự học, tự nghiên cứu tham gia vào công việc kế toán thực tế để có kiến thức, kĩ năng thực tiễn đưa vào bài giảng trong từng học phần thông qua các tình huống, các bài tập mô phỏng…
Ngoài ra, các giảng viên ngành kế toán có thể tham gia làm dịch vụ kế toán và tư vấn tài chính cho các doanh nghiệp và tổ chức. Từ đó, đưa sinh viên tham gia cùng để cả giảng viên và người học được tiếp cận thực tế. Đây là cách mà giảng viên và sinh viên được tiếp cận thực tế thuận lợi hơn cả, có tác động tốt đến người học thông qua công việc kế toán thực tế. Tuy nhiên, đây là công việc dịch vụ nên khá vất vả, mất nhiều thời gian, có tính trách nhiệm cao, liên quan đến vấn đề pháp lý, nên cần sự đồng lòng nhất trí, phối hợp, tổ chức thực hiện tốt giữa tất cả các giảng viên trong ngành và Ban chủ nhiệm khoa thì mới có thể thực hiện được.
Thứ tư, Về phía người học: Người học phải thực sự chủ động tiếp nhận kiến thức, kĩ năng được trang bị từ chương trình đào tạo thông qua sự hướng dẫn, giảng dạy của giảng viên trong từng học phần. Đặc biệt, đối với nghề kế toán là nghề tiếp cận thực tế là khó khăn, không thuận lợi hơn so với các ngành kinh tế khác, do đó cần sự chủ động tiếp cận nghề nghiệp từ thực tiễn đơn vị sử dụng lao động dựa trên mối quan hệ cá nhân của người học. Vì vậy, để tăng cường thực tế, thực hành nghề nghiệp, tích lũy trang bị kiến thức và kĩ năng nghề nghiệp thuận lợi hơn thì mỗi người học cần chủ động liên hệ đơn vị thực tập, chủ động liên hệ tìm hiểu thực tế công việc kế toán từ các đơn vị có thể tiếp cận được, hoặc tham gia làm việc bán thời gian đối với những công việc có liên quan đến nghề nghiệp kế toán…
Thứ năm, Cần tăng cường tổ chức các buổi giao lưu nói chuyện giữa nhà tuyển dụng, người sử dụng lao động với sinh viên về thực tế hoạt động sản xuất kinh doanh và công việc, nghề nghiệp kế toán. Thông qua các buổi nói chuyện, người học sẽ thấy được yêu cầu, vị trí công việc mà người học phải đáp ứng để được tuyển dụng là gì, thực tế ngành nghề cần người học phải có kiến thức, kĩ năng gì? Làm thế nào để trở thành người làm việc thành công? Những buổi nói chuyện như vậy sẽ có ảnh hưởng lớn đến tư tưởng, nhận thức, thái độ của người học, có tác dụng truyền cảm hứng, yêu ngành nghề để người học có động lực phấn đấu, tự giác nỗ lực rèn luyện tích lũy kiến thức và kĩ năng trong quá trình đào tạo. Tuy nhiên, muốn thực hiện được giải pháp này thì cần thực hiện tốt được giải pháp thứ 2 là tăng cường kết nối và thiết lập được các mối quan hệ với các nhà tuyển dụng, các đơn vị sử dụng lao động để họ sẵn sàng tham gia vào hoạt động đào tạo của nhà trường thông qua việc sẵn sàng hợp tác là những diễn giả đối với sinh viên khi được mời./.